U dzieci z afazją oprócz zaburzeń języka i mowy współwystępują problemy motoryczne, poznawcze oraz społeczne i emocjonalne. Z uwagi na powyższe wymagają one wielotorowej terapii. Z rozmów z rodzicami wynika, iż ich pociechy objęte są zajęciami logopedycznymi, psychologicznymi, pedagogicznymi, integracji sensorycznej (SI), muzykoterapii, hipoterapii, dogoterapii, arteterapii oraz terapiami słuchowymi i terapią ręki. Oczywiście nie wszyscy afatycy korzystają ze wszystkich wymienionych form wspierania rozwoju.
Zajęcia logopedyczne
„Logopedzi badają i studiują procesy komunikacji człowieka na różnych etapach rozwoju i w różnych sferach jego aktywności w celu promowania rozwoju komunikacyjnego, edukacyjnego, społecznego i zawodowego. Zajmują się korygowaniem wad wymowy i usprawnianiem motoryki aparatu mowy, profilaktyką, likwidowaniem objawów zaburzonej komunikacji językowej, uwarunkowanych środowiskowo lub organicznie, stymulacją mowy opóźnionej i rehabilitacją mowy po wypadkach lub incydentalnych urazach czy udarach mózgowych (w przypadku całkowitej lub częściowej utraty mowy lub/i rozumienia). Kiedy mowa nie rozwija się, lub prognozy rozwoju są mało optymistyczne, a także wtedy, gdy mowa jest niezrozumiała dla otoczenia, logopedzi poszukują wspomagających lub alternatywnych form i metod porozumiewania się”.
http://www.logopeda.org.pl/publikacja.php?id=54
Zajęcia psychologiczne
Przed podjęciem terapii psychologicznej niezbędne jest przeprowadzenie diagnozy, celem ustalenia poziomu funkcjonowania dziecka w zakresie: motoryki małej i dużej, percepcji, koordynacji wzrokowo-ruchowej, funkcji poznawczych, rozwoju emocjonalnego, poziomu komunikacji oraz rozwoju społecznego. Po ustaleniu mocnych i słabych stron dziecka, można przystąpić do zajęć, które mają za zadanie wzmocnienie poszczególnych sfer rozwoju,
z uwzględnieniem specyfiki konkretnego pacjenta. W przypadku problemów emocjonalnych
oraz z zachowaniem często proponowana jest terapia grupowa w formie Treningu Umiejętności Społecznych. Niektórzy opiekunowie biorą udział w warsztatach tzw. Szkole dla rodziców.
Zajęcia pedagogiczne
Terapia pedagogiczna ukierunkowana jest na proces stymulowania i usprawniania rozwoju tych funkcji psychomotorycznych, które są niezbędne do nabycia umiejętności czytania
i pisania. Ponadto ma za zadanie wyrównywanie braków w wiadomościach
i umiejętnościach oraz kompensowanie stwierdzonych niedoborów rozwojowych. Poprzez te oddziaływania wpływa w istotnym stopniu na samoocenę dziecka i koryguje jego postawę wobec napotkanych trudności i niepowodzeń .
Integracja Sensoryczna
„Termin integracja sensoryczna określa prawidłową organizację wrażeń sensorycznych (bodźców) napływających przez receptory. Oznacza to, że mózg, otrzymując informacje ze wszystkich zmysłów (wzrok, słuch, równowaga, dotyk, czucie ruchu-kinestezja) dokonuje ich rozpoznania, segregowania i interpretacji oraz integruje je z wcześniejszymi doświadczeniami. Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję nazywaną adaptacyjną. Jest to adekwatne i efektywne reagowanie na wymogi otoczenia. Może to być odpowiedź ruchowa jak i myślowa. Integracja sensoryczna jest procesem, dzięki któremu mózg otrzymując informację ze wszystkich systemów zmysłowych dokonuje ich segregacji, rozpoznania, interpretacji i integracji z wcześniejszymi doświadczeniami.
Integracja sensoryczna rozpoczyna się już w okresie płodowym i trwa do około 7 roku życia (patrz Tabela). Nierozwinięcie określonych umiejętności w kolejnych stadiach rozwoju powoduje powstawanie trudności w funkcjonowaniu i zachowaniu dziecka”.
„W przypadku dzieci starszych należy pamiętać o:
- uprawianiu sportów,
- ograniczeniu zajęć statycznych (przesiadywanie przez komputerem, telewizorem),
- właściwym odżywianiu się”.
http://www.pstis.pl/pl/html/index.php?v2=block&str=podstrona_terapia
Muzykoterapia
„Muzyka i rytm działa terapeutycznie na rozwój mowy poprzez rozwijanie percepcji słuchowej, doskonalenie koordynacji słuchowo-ruchowej, zdolności wykonywania kontrolowanych ruchów. Śpiew piosenek jest także okazją do bogacenia i utrwalania słownictwa, ale równocześnie wpływa pozytywnie na motorykę mowy. Istotne jest to, że dziecko śpiewając w grupie nie czuje sie oceniane. Muzyka i śpiew pozwalają również odreagować napięcie i negatywne emocje, których dzieci afatyczne często doświadczają”.
„Dziecko afatyczne w szkole i przedszkolu. Poradnik dla nauczycieli” Redakcja: Anna Paluch, Elżbieta Drewniak-Wołosz ( cytat z poradnika umieszczony za zgodą autorki Pani Jadwigi Polakiewicz).
Hipoterapia
„Hipoterapia to ukierunkowane działanie terapeutyczne mające służyć poprawie funkcjonowania człowieka w sferach fizycznej, emocjonalnej, poznawczej i społecznej, podczas którego specjalnie przygotowany koń stanowi integralną część procesu terapeutycznego”.
http://www.hipoterapia.org/o-hipoterapii/
Dogoterapia
„Dogoterapia jest formą terapii kontaktowej z udziałem odpowiednio wyszkolonych psów. Może być stosowana u osób z różnymi schorzeniami przynosząc doskonałe efekty. Jest adresowana zarówno do dzieci, osób dorosłych jak i starszych. Obecność psa jest niezastąpioną pomocą w nawiązywaniu kontaktu i motywatorem dla dzieci chorych
do wykonywania ćwiczeń i przyswajania wiedzy”.
http://dogoterapia.org.pl/page/index.php?option=com_content&view=article&id=42
Arteterapia
„Arteterapia – terapia przez sztukę coraz częściej wspomaga proces edukacji i terapii dzieci, młodzieży oraz dorosłych. Zastosowanie metod oraz technik arteterapeutycznych w pracy, to działania terapeutyczne (osoby niepełnosprawne, uzależnione, z zaburzeniami emocjonalnymi itp.) oraz rozwojowe i relaksacyjne (pogłębiające samoświadomość, prowokujące do podjęcia aktywności oraz zmiany w wybranym obszarze). Duże znaczenie ma tu podejmowany dialog werbalny i pozawerbalny z arteterapeutą i pozostałymi członkami grupy. Działania twórcze oraz powstające prace są początkiem procesu zmiany…”.
http://www.arteterapiakonferencja.pl/
Terapie słuchowe
Dzieci z zaburzeniem przetwarzania słuchowego mają prawidłowy słuch fizyczny, lecz nie potrafią w sposób poprawy rozpoznawać dźwięków otoczenia, w szczególności mowy. Sytuacja może być niezauważalna w miejscach cichych, jednak w głośniejszych wyraźnie daje się dostrzec problem z odpowiadaniem na pytania i wykonywaniem poleceń. Dzieci
z zaburzeniem przetwarzania nie rozumieją bowiem mowy „w szumie”. Dlatego część rodziców stara się wspomóc swoje dzieci dostępnymi na rynku (często niestety komercyjnymi) terapiami słuchowymi: Neuroflow (APD), Johansen, Tomatis, słuchawki Forbrain.
Terapia ręki
„Terapia ręki ma na celu:
- usprawnianie tzw. małej motoryki, czyli precyzyjnych ruchów dłoni i palców,
- wyuczenie zdolności skupienia uwagi, patrzenia,
- wzmacnianie koncentracji.
- poprawę koordynacji wzrokowo-ruchowej
- ukształtowanie umiejętności przekraczania linii środkowej ciała
- dostarczanie wrażeń dotykowych i poznawanie przez dziecko różnych kształtów i struktur materiałów oraz ich rozróżniania”.
Powyższy materiał ma charakter informacyjny i nie ma na celu propagowania żadnej z przedstawionych terapii.