7 listopada b.r. przedstawicielka Stowarzyszenie Razem Rozkodujmy Afazję wzięła udział w drugim spotkaniu organizowanym przez Ministerstwo Edukacji Narodowej oraz Europejską Agencję do spraw Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej, dotyczącym poprawy jakości edukacji włączającej w Polsce w ramach projektu realizowanego przez Służbę Wsparcia Reform Strukturalnych Komisji Europejskiej (SRSS) oraz Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN).
Celem spotkania było zebranie opinii na temat wstępnych rekomendacji dotyczących poprawy jakości edukacji włączającej w Polsce, przygotowanych w ramach projektu. Spotkaniu przewodniczyły panie Amanda Watkins i Victoria Soriano z Europejskiej Agencji do spraw Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej, MEN reprezentowała pani Elżbieta Neroj, radca generalny w Departamencie Wychowania i Kształcenia Integracyjnego. Do dyskusji zaproszone zostały różne podmioty – uczestnicy procesu kształcenia uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w Polsce, włączając w to organizacje pozarządowe, dyrektorów ogólnodostępnych szkół publicznych, pedagogów, specjalistów, młodzież i dzieci zarówno ze szkół specjalnych jak i ogólnodostępnych.
Przed spotkaniem każdy z uczestników otrzymał gotową listę rekomendacji, która zgodnie z informacją udzieloną przez organizatorów, została przygotowana na podstawie licznych analiz, również z uwzględnieniem stanowisk przesłanych po spotkaniu lipcowym. Rekomendacje te sformułowane zostały w sposób ogólny a uczestnicy spotkania zostali poproszeni o wypowiedzenie się na temat ewentualnych uwag oraz uzupełnień, z zastrzeżeniem, że celem spotkania nie była dyskusja na temat możliwości i sposobu ich implementacji.
Ze względu na poziom ogólności uczestnicy mieli ograniczoną możliwość odniesienia się do konkretnych rekomendacji. Niemniej jednak udało się poruszyć niektóre tematy, które należałoby uwzględnić przy dalszych pracach, w tym także przy implementacji wytycznych, takie jak np.:
– ograniczoną liczbę specjalistów, problemy ze znalezieniem „rzadszych” specjalizacji, szczególnie na terenach wiejskich (np surdopedagogów, tyflopedagogów);
– brak odpowiedniego przygotowania nauczycieli oraz potrzeba zmiany sposobu kształcenia nauczycieli;
– konieczność zapewnienia adekwatnego finansowania związanego z wprowadzaniem zmian, do wykorzystania zarówno na zaspokojenie wszystkich potrzeb dzieci z dysfunkcjami, wyposażenie szkół, zatrudnienie specjalistów aż po motywujące wynagrodzenie nauczycieli;
– konieczność wprowadzenia precyzyjnych przepisów oraz uniezależnienie zakresu udzielanej pomocy od decyzji jednostek samorządu terytorialnego (dotyczy to np przyznania nauczyciela wspomagającego, decyzji odnośnie sposobu i zakresu realizacji zajęć indywidualnych);
– konieczność zapewniania niezależności i decyzyjności zespołom specjalistów w szkole, które mają diagnozować i wydawać opinie, szczególnie gdy podlegają pod jednostki samorządu terytorialnego a ich decyzje będą obciążeniem dla budżetów gmin;
– brak dostosowania podstawy programowej do możliwości psychofizycznych dzieci oraz brak lub ograniczony dostęp do podręczników i materiałów dydaktycznych dla dzieci z różnymi niepełnosprawnościami.
Na podstawie uwag zebranych podczas spotkań zostanie przygotowana finalna wersja rekomendacji.
Pod koniec spotkania pani Elżbieta Neroj poinformowała o trwających od jesieni 2017r pracach zespołów specjalistów nad nowym modelem kształcenia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, który miałby wejść w życie w 2020r.
W jednym z dokumentów, który został udostępniony w ramach projektu, znajduje się postulat mówiący o „ukierunkowaniu kształcenia i szkolenia wszystkich grup zawodowych na potrzeby edukacji włączającej, nie zaś specjalnej”. Wyrażamy zaniepokojenie działaniami dążącymi do wprowadzenia edukacji włączającej kosztem edukacji specjalnej. W naszej opinii oba modele edukacji powinny być dostępne w jednakowym zakresie, tak aby dzieci, które nie odnajdą się w edukacji włączającej miały alternatywę.
O nowym modelu kształcenia można przeczytać:
